Tại Phiên họp lần thứ nhất của Ban Chỉ đạo quốc gia triển khai Nghị quyết 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân được tổ chức chiều tối 4/8, ông Đậu Anh Tuấn, Phó Tổng thư ký, Trưởng ban Pháp chế Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) và ông Phan Đức Hiếu, Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, đã có những ý kiến gợi mở quan trọng.
Tinh thần Nghị quyết 68 kinh nhanh, nhưng hộ kinh doanh nhỏ còn nhiều vấn đề
Phát biểu tại hội nghị, ông Đậu Anh Tuấn – Phó Tổng thư ký, Trưởng ban Pháp chế Liên đoàn thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho biết, Nghị quyết 68 đã nhận được ảnh hưởng rộng rãi từ cộng đồng doanh nghiệp và doanh nhân, nhiều người gọi đây là "Nghị quyết kinh doanh". Ông chia sẻ, "Chính nghị quyết định điều này đã tạo niềm tin và sự tự tin cho nhiều doanh nghiệp. Chúng tôi tiếp tục căng thẳng với cả doanh nghiệp lớn nhỏ đều rõ ràng là không có cụ đó".
Theo đại diện VCCI, tinh thần của Nghị quyết 68 đã “thấm rất nhanh” vào các dự luật, nghị quyết, thông tư của các bộ, ngành. Nhiều địa phương phát triển khai quyết định, thực chất. Bằng chứng: Thừa Thiên Huế thực hiện nhanh chóng và có nhiều giải pháp có thể; Hà Nội phát triển "luồng xanh" với quy định một số thủ tục phải rút ngắn 60% thời gian, hoặc một số nhóm thủ tục yêu cầu các cơ sở, chuyên ngành cho ý tưởng kiến trúc kiến trúc vòng 24 giờ.
Về phía VCCI, đơn vị đã xử lý tập hợp khó khăn, đơn thức kinh doanh từ Hiệp hội ngành hàng – tổng cộng 456 kiến nghị liên quan đến quy định luật – gửi Văn phòng Chính phủ để chuẩn bị cho Nghị quyết 66. Đồng thời, VCCI tích cực tuyên truyền, phổ biến quyết định 68 và tham gia nhiều chương trình cùng một bộ, chuyên, địa phương.
Tuy nhiên, theo ông Tuấn, bức tranh không hoàn toàn đồng đều: "Doanh nghiệp lớn thì hào hứng, phấn khởi, nhưng doanh nghiệp nhỏ và kinh doanh vẫn còn tâm lý nhất định."
VCCI đã tiến hành khảo sát nhanh chóng với 1.368 hộ kinh doanh về các thủ tục, đặc biệt là tax. Kết quả được tìm thấy, Nghị định 70 có độ xác định cao (94%), nhưng có thể hiểu được độ sâu nhưng giới hạn chế độ: 68% mới chỉ định sơ đồ, 21% chưa hiểu. Nhiều bảo vệ phải nặng nề tài chính chính khi phải đầu tư thiết bị, phần mềm, chi phí quản lý; 66% dự kiến chi phí vận hành tăng, 64% lợi nhuận giảm; 73% thiếu kiến thức và kỹ năng công nghệ; 90% khó thay đổi thói quen cũ. Lưu ý, tâm lý lo lắng về việc thu thuế, sử dụng tỷ lệ thu thuế lớn, dù hiện tại chưa có trường hợp nào được xử lý.
Từ thực tế này, ông Tuấn đề xuất một số hướng dẫn:
Tăng cường truyền thông, hỗ trợ chi tiết và thực phẩm, đặc biệt với hộ kinh doanh nhỏ. Cơ quan thuế cần đưa ra câu hỏi, diễn đàn, huấn luyện "cầm tay chỉ công việc".
Xem xét giai đoạn chuyển tiếp để hộ kinh doanh thích ứng, kèm theo cam kết rõ ràng về công việc không thu thuế, không thu thuế trong thời gian này.
Đơn giản hóa thủ tục liên tục: ví dụ nếu đã kết nối máy tính tiền với cơ quan thuế, bạn có thể để hệ thống tự động tính và trong tờ khai, không bắt buộc phải quyết định cài đặt bảng cài đặt.
Hỗ trợ chuyển đổi : chi phí mua máy tính tiền kết nối khoảng thuế 11 triệu là tài khoản đầu tư lớn cho hộ gia đình ở vùng sâu, vùng xa, cần được hỗ trợ chính sách.
Về thời hạn, ông Tuấn cho rằng nhóm doanh nghiệp siêu nhỏ và hộ kinh doanh rất nhạy cảm với sự thay đổi chính sách, cần cơ chế đơn giản, minh bạch, ổn định.
Ông nhấn mạnh yếu tố thì thời gian để thực hiện hiệu quả Quyết định 68: " Các tiêu chí về phát triển doanh nghiệp tư nhân cần được xem là tiêu chí quan trọng nhất để đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ của chính quyền các cấp – như tăng trưởng doanh nghiệp mới, thu hút đầu tư, tỷ lệ hài lòng của doanh nghiệp tư nhân. Có như vậy mới tạo ra năng lực như năng lực thực thi chính sách mạnh mẽ ở địa phương".
Đại diện VCCI khẳng định tin tưởng vào định hướng của Đảng và các chương trình hành động của Chính phủ, đồng thời kêu gọi phát triển "mạnh mạnh hơn nữa" trong giai đoạn tới.
Ông Phan Đức Hiếu đưa ra 5 kiến nghị để Nghị quyết 68 thực thi hiệu quả hơn - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
5 kiến nghị để Nghị quyết 68 thực hiện hiệu quả hơn
Ở góc độ cơ quan lập pháp, ông Phan Đức Hiếu - Ủy viên thường trực Ủy ban kinh tế của Quốc hội nhấn mạnh, Nghị quyết 68 đã được phát triển khai trên tinh thần quyết, khẩn trương của Chính phủ và với tốc độ gần đó.
"Tôi vẫn nhớ, chỉ mất 12 ngày từ khi Quyết định 68 ra đời đến khi Quyết định quyết định 198 được hành động. Ban đầu, tôi không nghĩ là có thể làm được. Đây là minh chứng rõ ràng cho sự quyết tâm và cạn tài khoản của Chính phủ," ông Hiếu nói, và đề nghị tiếp tục phát huy tinh thần này trong các bản văn chỉ đạo Ban Chỉ đạo, đặc biệt coi nhẹ thời gian là yêu cầu xuyên.
Vấn đề thứ hai ĐBQH Phan Đức Hiếu nêu biểu hiện từ phản ánh thực tế: Dù quy định thanh tra, kiểm tra không trùng lặp, mỗi năm một lần, nhưng doanh nghiệp thoải mái nếu được thanh tra hai lần thì phản ánh ánh sáng với ai và giải quyết thế nào. Ông đề xuất cần cơ chế kết nối quan sát giữa doanh nghiệp và Ban Chỉ đạo, như đường dây nóng hoặc nhóm thường trực, thậm chí nâng cấp Cảnh báo Pháp luật Việt Nam để kinh doanh phản ánh trực tiếp. “Niềm tin của doanh nghiệp được củng cố khi giải quyết nhanh chóng; ngược lại, nếu để tồn tại thì niềm tin sẽ bị mòn mòn,” ông nói.
Thứ ba, ông Hiếu nhấn mạnh điều kiện kinh doanh nhanh chóng và thủ tục hành động chính phải là tập trung vào chất lượng, thay vì chỉ chạy theo số lượng. Ông dẫn Quyết định 66 của Chính phủ là ví dụ tốt, đồng thời đề nghị các bộ, chuyên ngành khi xây dựng phương án cắt giảm phải tham vấn cộng đồng doanh nghiệp và Hiệp hội ngay từ đầu, thay vì chờ đợi khi đã có dự thảo.
Thứ tư, ông đề nghị có thể chế hóa cả tinh thần Nghị quyết 68 vào văn bản luật. “Nếu kiểm soát và thấy văn bản nào trái với tinh thần này thì cần tuyên bố rõ ràng là không áp dụng hoặc hết hiệu lực, kể cả với những chỉ đạo, công văn dưới luật – bạch đôi khi vẫn còn doanh nghiệp lo,” ông lưu ý.
Cuối cùng, anh nhấn mạnh kiểm tra quyết định hành động khóa kín để tránh tình trạng “ngắt hôm nay, mai lại cây”. Tiêu chí Nghị quyết 68 nên được đưa vào trình thẩm định, thẩm định văn bản. Ông mũi nhọn tài chính nên công bố các sách hình tốt của các ngành, chuyên ngành, địa phương trong thực hiện Nghị quyết 68 để vừa khít, vừa tạo mô hình cho nơi khác học tập.
Ba tháng là khoảng thời gian đủ để khẳng định sức mạnh lan tỏa ban đầu của Nghị quyết 68, nhưng cũng đủ để nhận diện những khoảng trống cần lấp đầy. Những "điểm sáng" từ một số địa phương hay bộ, ngành đáng ghi nhận, bài hát không thể che giấu thực tế là nhiều rào cản thủ tục vẫn được gỡ bỏ chậm, cơ chế phản hồi chưa thực sự thông minh, và nhóm doanh nghiệp nhỏ, hộ kinh doanh – tận dụng tỷ lệ áp dụng còn dè dặt, thậm chí chí chí chí chí e. Giữ tinh thần quyết định như "12 ngày đêm" ban đầu, đồng thời biến mỗi kiến nghị thành một thay đổi cụ thể, mới là cách để Nghị quyết 68 đi từ nghị quyết quyết định định định trên giấy thành động lực thật sự cho môi trường kinh doanh.
Nguồn: Báo Điện tử Chính phủ